BAMSI BEYREK VE BEY BÖYREK ANLATILARINDA ARKETİPİK İMGELER.

This paper analyses the archetypes which are considered as a repetitive images in narratives. At first, "Kam Büre Oğlu Bamsı Beyrek Boyu" in Dede Korkut Book and Bey Böyrek which is one of the well known variant of Beyrek narratives in Anatolia have been chosen and interpreted within the context of archetypal theory of C. G. Jung and Mircea Eliade. Then, the "supernatural helper", "deer as: messenger", birth of the hero" and 'rebirth" archetypes in Beyrek narratives will be determined. Besides, the similarities will be examined in the variants from different historical periods and geographies. Thus with the comparison of the archetypes in variants will be related with Jung's popular notion "collective unconscious". [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Görünürde farkli pek çok anlatiyi birbirine yaklaştiran kesişme noktalari vardir. Bu çalişmada da anlatilarda sürekli tekrar eden imgeler olarak ele alinan arketipler, onlarin birbirine benzediği ve keşiçtiği ortak unsurlar olarak degerlendirilmiştir. C.G. Jung arketipi ruhun kalıtimla geçen bir parçasi olarak tanimlarken M. Ehade hunu her yersel edimin bir göksel modele dayandiği düşuncesiyle açiklar. Arketip buradaki kullanimıyla anlatilarda tekrar eden ve en eski deneyimlerin izlerini taşiyan figürler olarak düşunulmüştür. çalişmada Dede Korkut anlatilarından "Kam Büre Oğlu Bamsı Beyrek Boyu" ve bu anlatinin Anadolu'da yayğln olarak anlatilan varyantlarindan Bey Böyrek anlatisindaki tekrar eden imgeler tesbit edilip arketipik yapilari baglaminda yorumlanacaktir. Söz konusu anlatilarda yer alan "doğaüstü yardimcı", "haberci:geyik", "olağanüstü doğüm", "yeniden doguş" imgeleri farkli tarihsel süreclere ve cağrafyalara ait metinlerdeki paralelleri ile birlikte okunarak bir benzerljk ilişkisi kurulacaktir. Burada temel iki anlati dişinda tekrar eden imgeleri barindiran diger anlatilar, Orta Asya Türk mitolojisi, Yunan mitolojisj, Türk Islam mitolojisi gibi kaynakiardan alinmiştir. Yapilan karşilaştirmalar sonucunda anlatilarin aralarindaki benzerlikler C.G. Jung'in toplumsal bilinçdişi kavrami cerçevesinde değerlendirilecektir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]