Peygamber Kavramının Din Sosyolojisi Açısından Tahlili

Din sosyolojisinde peygamber kavramına yönelik olarak, tarihi ve sosyolojik bir perspektiften, yeteri kadar inceleme yapıldığı pek söylenemez. Günümüzde peygamber kavramına dönük olarak yapılan araştırmaların büyük çoğunluğunun ilahiyat merkezli incelemeler olduğu görülmektedir. Peygamber kavramının teolojik boyutu olduğu kadar tarihi ve sosyolojik bir boyutunun olduğu da muhakkaktır. Tarihi açıdan büyük dinlerin doğuşunda ve gelişiminde bu figürlerin yeri yadsınamaz. Dolayısıyla peygamberlik konusunun sosyal bilimsel açıdan ele alınması bu bağlamda önem arz etmektedir. Tarihsel açıdan bir olgu olarak peygamberlik konusunun, özellikle Yahudilik, Hıristiyanlık, İslamiyet gibi büyük dinlerdeki önemi teslim edilmelidir. Peygamberlik olgusunun bu dinlerde ne anlam ifade ettiği, tarihte farklı bölge ve zamanlarda farklı peygamber figürlerinin ortaya çıkışı ve bunların toplumla kurdukları ilişkiler genelde dinlerin, özelde ise İbrahimi dinlerin anlaşılabilmesi bakımından incelenmeye değer ve gereklidir. Bu çalışma literatür taraması tekniğiyle yapılmış olup özellikle Batılı din sosyolojisi çalışmalarında peygamber kavramının yeterince ele alınmadığı görülmüştür. Bu nedenle peygamberlik konusunun tarihi ve sosyolojik bir açıdan incelenmesi, peygamber, tarih ve din ilişkisinin açığa kavuşturulmasıyla birlikte bunun din sosyolojisi alanına da önemli bir katkıda bulunacağı düşünülmektedir.