Küreselleşmenin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: E7 Ülkeleri İçin Bir Uygulama

Uluslararası alanda, farklı şekillerde ortaya çıkan hareket serbestisi ülkelerin gelişimi açısından önem arz etmektedir. Günümüzde emeğin ve sermayenin daha rahat dolaşabilmesi söz konusudur. Üretim faktörlerinin serbestçe dolaşımının yanı sıra ülkeler arasında finansal bütünleşmelerin de ortaya çıkışı ülkelerin refah düzeylerini yükseltme süreçlerinde önemli bir adım olarak ifade edilmektedir. Ayrıca sermayenin dolaşımı ile beraber teknolojinin de yayılımının artması da oldukça önemli bir noktadır. İşte bahsedilen tüm bu gelişmelerin özeti olarak ifade edilebilen küreselleşme kavramı üzerinde çeşitli incelemelerin yapılması da kaçınılmaz olmaktadır. Ekonomilerin serbestleşme süreci ile ortaya çıkan küreselleşme hareketlerinin ülke ekonomilerine pozitif katkı sağlaması beklenmektedir. İşte bu noktada, çalışmanın amacı da, E7 ülkeleri bağlamında küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin ampirik olarak analiz edilmesidir. Çalışma dönemi olarak 1990-2018 yılları arası dönem seçilmiştir. Küreselleşmenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi genel, ekonomik, sosyal ve politik küreselleşme şeklinde dört farklı endeks yardımı ile incelenmiştir. Çalışmanın ampirik kısmında, genel, ekonomik, sosyal ve politik küreselleşmenin etkilerini saptayabilmek için farklı modeller kurulmuştur. Breusch-Pagan LM testi ve Hausman testi kullanılarak model seçimi yapılmıştır. Modellerde değişen varyans, otokorelasyon ve yatay kesit bağımlılığı tespiti için çeşitli testlere başvurulmuştur. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirleyebilmek için sabit ve rassal etkili modeller çerçevesinde panel veri analizi uygulanmıştır. Modellerdeki varsayımları sağlayabilmek için ise, Dricsoll-Kraay dirençli tahmincisi kullanılmıştır. Analiz sonucunda, genel küreselleşme endeksinin büyüme üzerindeki etkisi pozitif bulunmuştur. Genel küreselleşmedeki bir birimlik artışın ekonomik büyümeyi 0.03 birim arttırdığı tespit edilmiştir. Aynı şekilde ekonomik ve politik küreselleşmenin de büyümeye pozitif katkı yaptığı saptanmıştır. Ekonomik küreselleşme ve politik küreselleşmedeki bir birimlik değişmenin ekonomik büyümeyi sırasıyla 0.03 ve 0.04 birim arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal küreselleşmenin ise ekonomi büyüme üzerine etkisi ise istatistiki olarak anlamsız bulunmuştur.