İlkokul Öğrencilerinin Peritekstual Okuma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından İncelenmesi

Bu çalışmada amaç; ilkokulda eğitim alan 3 ve 4. sınıf öğrencilerinin peritekstual okuma düzeylerini belirlemek ve cinsiyet, yerleşim yeri, sınıf düzeyi, okulöncesi eğitim durumu, baba ve anne eğitim durumuna göre incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya Ağrı ili Patnos ilçesinden 238 3 ve 4. sınıf öğrencisi gönüllü olarak katılmıştır. Veri toplama aracı olarak peritekstual okuma düzeyi belirleme ölçeği ile beraber kişisel bilgiler formu da kullanılmıştır. Peritekstual okuma düzeyi belirleme ölçeği 16 soru üç boyuttan oluşan ve 3’lü Likert tipinde hazırlanan bir ölçektir. Kişisel bilgi formu ise öğrencilerin demografik bilgilerini belirlemek amacıyla altı sorudan oluşturulmuştur. Verilerin analizi için normallik değerleri belirlenmiş ve parametrik testler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ilkokul öğrencilerinin peritekstual okuma düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 3. sınıf öğrencilerinin metin içi peritekstual okuma düzeylerinin 4. sınıf öğrencilerinin metin içi peritekstual okuma düzeylerinden anlamlı derecede yüksek olduğu; şehir merkezinde eğitim gören öğrencilerin genel peritekstual okuma, metin içi peritekstual unsurları okuma ve künye bilgilerini okuma düzeylerinde köyde eğitim gören öğrencilere göre anlamlı derecede daha yüksek düzeye sahip oldukları belirlenmiştir. Anne ve baba eğitim durumlarında ise eğitim seviyesi arttıkça öğrencilerin peritekstual okuma düzeylerinin de arttığı belirlenmiştir. Diğer değişkenlerle peritekstual okuma düzeyleri arasında herhangi bir ilişki bulunmamıştır. Bu çalışma ile annesi veya babası okuryazar olmayan öğrencilerin peritekstual okuma düzeylerinin anne ve babası daha eğitimli olan öğrencilere göre düşük olduğu belirlenmiştir. Bu sebeple anne ve babaların eğitimlerinin artırılması adına gerekli çalışmalar yapılabilir. Ayrıca öğretmenlere peritekstual okuma ile ilgili hizmet içi eğitimler verilerek öğrencilerin peritekstual okuma düzeylerinin ve farkındalıklarının artırılması sağlanabilir.